Het verschil tussen wettelijke rente en wettelijke handelsrente

Als een klant je een geldbedrag verschuldigd is, is het vervelend als de betaling uitblijft. Je kunt dit bedrag namelijk niet op de bank zetten of herinvesteren. Daarmee loop je mogelijk andere inkomsten mis. Om dit een beetje goed te maken én de klant aan te sporen om tot betaling over te gaan, mag je rente in rekening brengen. Maar wanneer gebruik je welke rente? 

Wettelijke rente 

Als je in het contract of de algemene voorwaarden geen renteafspraak hebt opgenomen, gebruik je de wettelijke rente. Er bestaan twee soorten wettelijke rente:  

1. Wettelijke rente 

De wettelijke rente is de ‘gewone’ rente. Deze rente geldt voor alle overeenkomsten die je met consumenten afsluit. Daarom wordt het ook wel de ‘wettelijke consumentenrente’ genoemd. Deze rente is geregeld in artikel 6:119 Burgerlijk Wetboek (BW). 

Het rentepercentage wordt door de overheid vastgesteld. Op dit moment is dit 2% per jaar. Na afloop van het jaar mag je het verschuldigde bedrag verhogen met de verschuldigde rente en over dat bedrag weer 2% rente rekenen. Rente op rente dus. 

2. Wettelijke handelsrente 

De wettelijke handelsrente geldt voor alle overeenkomsten die je met bedrijven en overheidsinstanties afsluit. Deze rente is geregeld in artikel 6:119a BW en is op dit moment 8% per jaar. Ook hier is rente op rente mogelijk. 

Let op: de Hoge Raad heeft onlangs bepaald dat je alleen wettelijke handelsrente mag rekenen over de betalingsverplichting die uit de handelsovereenkomst zelf voortvloeit. Geeft de overeenkomst aanleiding tot een andere financiële verplichting, zoals een schadevergoeding of een vordering uit onverschuldigde betaling? Dan geldt ten aanzien van deze verplichting de gewone wettelijke rente. 

Wettelijke (handels)rente versus contractuele rente 

Het recht op wettelijke (handels)rente is een – de naam zegt het al – wettelijk recht. Dat betekent dat je hierover niets in het contract of de algemene voorwaarden over hoeft op te nemen. Je hoeft ook niet aan te tonen dat je door te late betaling schade hebt geleden, je hebt er automatisch recht op. 

Je mág er in de overeenkomst of de algemene voorwaarden wel afwijkende afspraken over maken. In dat geval is je klant bij het uitblijven van de betaling de contractuele rente verschuldigd. Je mag de hoogte van de contractuele rente in principe zelf bepalen, maar als je zaken doet met consumenten mag deze rente niet te hoog zijn. De rechter kan de bepaling waarin de rente is opgenomen dan als een ‘oneerlijk beding’ aanmerken en vernietigen. In dat geval val je terug op de wettelijke rente. 

Hoe en wanneer breng je rente in rekening? 

Je kunt pas wettelijke (handels)rente of contractuele rente in rekening brengen op het moment dat je klant ‘in verzuim’ is. Dat is bij overeenkomsten met consumenten het geval als: 

• Je een uiterste betaaldatum hebt afgesproken en de klant na deze datum nog niet heeft betaald. 

• Je géén uiterste betaaldatum hebt afgesproken, je de klant een aanmaning met een redelijke termijn voor de betaling hebt gestuurd en deze periode is verstreken. Dit noemen we een ingebrekestelling. 

Het is aan te raden om altijd een uiterste betaaldatum af te spreken. Dan hoef je de klant bij het uitblijven van de betaling namelijk niet eerst nog een ingebrekestelling te sturen. Kies je hier wel voor? Dan is het goed om in de ingebrekestelling ook aan te kondigen dat de klant bij het uitblijven van de betaling ook de wettelijke of contractuele rente verschuldigd is. 

Bij overeenkomsten met bedrijven waarin géén uiterste betaaldatum is overeengekomen, treedt verzuim op: 

• 30 dagen na de ontvangst van de factuur of een betalingsverzoek, of 

• als de datum van ontvangst van de factuur niet vaststaat, 30 dagen na de dag waarop de prestatie is ontvangen, of 

• als de prestatie eerst aanvaard moet worden, 30 dagen na aanvaarding of 30 dagen nadat de termijn voor de aanvaarding is verstreken. 

Let op, in alle gevallen geldt: is er sprake van overmacht aan de kant van de klant, of ben jij zelf in verzuim met het leveren van jouw prestatie? Dan kan je geen aanspraak maken op wettelijke rente. 

Online zijn er verschillende tools beschikbaar waarmee je de wettelijke rente kunt berekenen, bijvoorbeeld hier of hier. 

Succes!